Over mij;
Na ruim 25 jaar leidinggeven in diverse organisaties, gerelateerd aan de bedrijfsvoering van Justitie, zorg & welzijn en het sociaal domein was het tijd om een nieuwe stap te zetten en als interim-manager verder te gaan. De "waarom" vraag zit vooral in de veranderingen qua leiderschap in algemene zin. Ik heb ervaren dat "macht" en "kracht" in organisaties niet meer werkt en dat er tegenwoordig een ander soort leiderschap wordt gevraagd. Leiderschap gaat nu over inspiratie, communicatie, vertrouwen, enthousiasmeren en teamwork, waarbij iedereen gezamenlijke verantwoording neemt voor het collectief. Ik volg hierin graag het "LEAN leiderschap" model, wat staat voor eenvoud vanuit de basis. Lean leiderschap begint bij je eigen gedrag. Je krijgt onvermijdelijk met verander weerstand te maken, óók bij jezelf! Lean leiderschap begint derhalve bij je eigen gedrag. Kijk kritisch naar jezelf als leidinggevende. Welk gedrag is verspillend en wat is van toegevoegde waarde voor je team en de (interne) klant?
Wanneer ik kijk naar de praktijk, dan zijn er 6 eigenschappen aan te wijzen die kenmerkend zijn voor een Lean leider:
1 – Lange termijn focus
Zoals gezegd, Lean is geen project. En het is evenmin een quick fix. Het iedere dag een beetje beter willen doen, is een manier van leven. Lange termijn duurzaamheid is belangrijker dan tijdelijk gewin op de korte termijn. Je moet het verschil daartussen kunnen zien, in staat zijn dat aansprekend over te brengen én ernaar handelen.
2 – Streven naar perfectie
Continu verbeteren en de status quo willen handhaven, gaan niet samen. Goed genoeg is nooit genoeg. Er is altijd wel wat te verbeteren. Daarbij gaat het niet om ultieme perfectie, wat voor niemand haalbaar is. Het iedere dag een beetje beter willen doen, is een levenshouding waar je samen met jouw organisatie steeds beter van wordt.
3 – Klantgerichtheid
Binnen Lean draait het om de klant, áltijd. Een intense klantgerichtheid is onontbeerlijk. Hoe weet je anders wat van waarde is voor de klant en welke acties je moet ondernemen? Zo’n klantfocus kan alleen groeien en bloeien in een oplossingsgerichte omgeving. Problemen moeten dan ook openlijk en vrijuit besproken kunnen worden.
4 – Eenvoud vooropstellen
Doorzien wanneer zaken onnodig complex dreigen te worden, is van grote waarde. Dat stelt de organisatie in staat om tijdig in te grijpen. Een Lean leider heeft een haviksoog voor verspilling en is bijzonder kritisch op eigen verspillend gedrag. “Zo doen we het nou eenmaal” komt niet voor in het Lean leiderschap woordenboek.
5 – Contact houden met de werkvloer
Waar gebeurt ‘het’? Op de werkvloer! Daar is de Lean leider dan ook vaak te vinden. Vragen stellen én luisteren naar de mensen die veel klantcontact hebben, is goud waard. Als er problemen zijn, hoor je die bij de bron in plaats van via via. Lean leiders duiken niet alleen op als er een crisis is. Medewerkers en klanten kunnen altijd bij ze terecht.
6 – Oprecht en respectvol zijn en doen wat je belooft
Goed gedrag doet goed volgen. Een Lean leider is ervan doordrongen dat hij/zij het goede voorbeeld moet geven. Dat kan alleen als je oprecht en integer bent, je beloftes nakomt en mensen met respect behandelt. Mensen die zich op deze manier gerespecteerd weten, willen graag meedenken, zichzelf ontwikkelen en hun werk verbeteren. Besteed zo min mogelijk aandacht aan dwarsliggers.
Een nuttige vuistregel voor directie en management is: waardeer het gewenste gedrag en besteed zo min mogelijk aandacht aan dwarsliggers. Dat kan behoorlijk lastig zijn, vooral omdat er meestal gefocust wordt op wat er nog niet goed gaat of beter kan, maar iedere stap in de goede richting is er één. Laten blijken dat je die stappen (h)erkent, is van wezenlijk belang. Want voordat je het weet, gaat bijna alle aandacht uit naar ongewenst gedrag en dat heeft een demotiverend effect op iedereen. Lean leiderschap laat zich visualiseren middels onderstaande plaatjes.
De omgekeerde pyramide, waarin zichtbaar wordt dat "ouderwetse" top-down structuur plaats maakt voor "bottom-up" structuur. Verder is het zichtbaar dat succes afhankelijk is van 5 pijlers. Deze 5 pijlers zijn noodzakelijk om het succes te bepalen en de veranderingen door te voeren, Samen doen?